Η βασική αρχή της ΓΣΘ είναι ότι οι σκέψεις μας επιδρούν στην συμπεριφορά μας και στα συναισθήματα μας και αντίστοιχα οι συμπεριφορές μας επιδρούν στο γνωσιακό και συναισθηματικό μας σύστημα. Σε αυτή την θεραπευτική προσέγγιση, το άτομο μαθαίνει να τροποποιεί δυσλειτουργικές σκέψεις και συναισθήματα που έχουν σαν αποτέλεσμα ανεπιθύμητες συμπεριφορές για το ίδιο το άτομο. Στην διάρκεια της θεραπείας μαθαίνει να αναγνωρίζει αυτές τις σκέψεις, να τις διαχειρίζεται και να αντιδρά με λειτουργικούς τρόπους που θα του επιτρέψουν να αποκτήσει καλύτερη ποιότητα στις σχέσεις του (επαγγελματικές, φιλικές, ερωτικές) και στην ζωή του γενικότερα. Σημαντικό στοιχείο της ΓΣΘ είναι η δουλειά για το σπίτι όπου ο θεραπευόμενος μπορεί να κληθεί να καταγράψει σκέψεις και συμπεριφορές, να εφαρμόσει κάποια δεξιότητα που διδάχτηκε στις συνεδρίες ή να καταγράψει συνήθειες του που έχουν τεθεί προς διερεύνηση (πχ διατροφικές συνήθειες, συχνότητα χρήσης ουσιών κλπ).
Οι βασικές αρχές της ΓΣΘ είναι οι ακόλουθες :
- Ο θεραπευτής πριν ακόμα παρέμβει, καλείται να κατανοήσει πως δομεί ο θεραπευόμενος του τον κόσμο μέσα του και πως μπορεί αυτό να τον επηρεάζει συναισθηματικά και συμπεριφορικά.
- Η θεραπευτική σχέση καθορίζεται από την πεποίθηση ότι για να υπάρξουν αλλαγές θα πρέπει θεραπευτής και θεραπευόμενος να συνεργασθούν και να κατέχουν και οι δύο ενεργό ρόλο στην θεραπευτική διαδικασία.
- Οι θεραπευτικοί στόχοι θέτονται από κοινού
- Η δουλεία για το σπίτι αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της θεραπευτικής προσέγγισης, καθώς έτσι δοκιμάζονται οι αλλαγές που πετυχαίνει το άτομο στην θεραπεία και σε πραγματικές καταστάσεις. Όταν οι καινούργιες δεξιότητες διαχείρισης διαφόρων καταστάσεων ή συναισθημάτων γενικευτούν, μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει θεραπευτική επιτυχία.